Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2010

Ο Αναγνώστης και το Διαζύγιο


Ο Αναγνώστης και το Διαζύγιο

Τον τελευταίο καιρό έχει γεμίσει το mailbox μου με καταγγελίες εναντίον των εκδόσεων Άγρα για την απόλυση ενός υπαλλήλου, του Ντίνου Παλαιστίδη. Διάβασα φοβερά και τρομερά πράγματα για εργασιακούς μεσαίωνες, καταπίεση και κεραυνούς εν αιθρία με την αδικαιολόγητη απόλυση ενός συνδικαλιστή.  Τρομοκρατήθηκα. Το θέμα δεν μπόρεσε να παραμείνει αδιάφορο για μένα παρότι όλα αυτά τα αζήτητα ηλεκτρονικά μηνύματα τα διέγραψα. Όμως εκείνα συνέχιζαν και συνέχιζαν να έρχονται κάθε μέρα κι από άλλη πλευρά: μια πραγματική θύελλα πληροφόρησης για τις εκδόσεις Άγρα, τόσο πολλά που ανταγωνίζονται σε ποσότητα εκείνα που αφορούν την οικονομική κρίση που περνάμε. 
    
Γνωρίζω πολύ καλά τον Σταύρο Πετσόπουλο και κάτι από αυτά που διάβασα δεν ταιριάζει καθόλου με τον άνθρωπο που ξέρω. Μα είναι δυνατόν να άλλαξε ξαφνικά; να ξεπούλησε τις αρχές του; να έγινε στυγνός έμπορος; Μήπως κι εγώ εν τέλει δεν καταλαβαίνω επαρκώς τους ανθρώπους και τις κρυμμένες τους σκέψεις και βλέψεις; 

Στη ζωή αποκτάει κανείς φίλους, τους περισσότερους αλλά σταθερότερους από αυτούς τους γνωρίζει την εποχή του σχολείου. Έτσι γνώρισα κι εγώ  τον Σταύρο Πετσόπουλο. Παρότι λίγο μεγαλύτερος από μένα, λόγω κοινών ενδιαφερόντων και αξιών θα έλεγα, βρεθήκαμε στις ίδιες παρέες συχνά.  Από τότε βρισκόμαστε ελάχιστα αλλά κάθε φορά, κάτι από την παλαιά επικοινωνία που είχαμε φανερωνόταν ακόμη ζωντανό. 

Θα έλεγα πως παρακολουθούσα όλα αυτά τα χρόνια με ενδιαφέρον την πορεία του, μέσα από τις εκδόσεις του. Πίσω από κάθε νέο  βιβλίο που εξέδιδε  "διάβαζα" τις σκέψεις του, έβλεπα καθαρά τις επιλογές του και το γούστο του: έμοιαζε, απ' όσο μπορούσα να κρίνω, να παραμένει πιστός σε όσα έλεγε από την εποχή του σχολείου και λίγο μετά, όταν βρισκόμασταν πιο συχνά και κουβεντιάζαμε πιο τακτικά. Ένας άνθρωπος που κατάφερε να προσφέρει αλλά και να επιβιώσει κιόλας προσφέροντας, πολύ δύσκολο πράγμα. Ένας άνθρωπος που με σταθερότητα υπηρέτησε ένα όραμα. Παράλληλα ένοιωθα ότι κι εκείνος με παρακολουθούσε, από απόσταση και κυρίως μέσω κοινών φίλων, την πορεία μου μέσα από τους πολύπλοκους δαιδάλους της οικολογίας και του κινήματος για την προστασία της πανίδας που ακολούθησα κι έβλεπε το όραμα που καθοδηγούσε την δική μου ζωή μέσα από επιτυχίες, αποτυχίες και δυσκολίες. Τα πράγματα όμως ήρθαν έτσι, που δεν συνεργαστήκαμε ποτέ.  

Πάνω από όλα όμως θυμάμαι έναν διάλογο που είχαμε κάνει στο μικρό δωμάτιο που είχε στην ταράτσα του σπιτιού του κοντά στο Στάδιο. Βλέποντας πόσο τον ενδιέφερε η λογοτεχνία, τον ρώτησα: " Μα καλά, Σταύρο, εσύ γιατί δεν γράφεις;"  "Όχι" μου λέει. "Εγώ  ξέρω ποιος είμαι: είμαι αναγνώστης. Λατρεύω την λογοτεχνία ως αναγνώστης και με αυτό θα ασχοληθώ!"

Από κείνη τη στιγμή κατάλαβα τα πάντα: σκοπός του Σταύρου ήταν ως αναγνώστης να υπηρετήσει τους άλλους αναγνώστες και να τους κάνει περισσότερους, να μοιράσει την χαρά που ένοιωθε εκείνος διαβάζοντας. Στη σημερινή εποχή που όλοι μιλάνε και φλυαρούν όλο και πιο ακατάπαυστα ( δεν βγάζω τον εαυτό μου απ΄έξω, στους σχετικά φλύαρους ανήκω, γι αυτό γράφω τώρα) ένας άνθρωπος που επιμελώς σιωπά και βοηθά άλλους να σιωπούν αλλά και να αποκτούν αυτιά να ακούσουν είναι πολύτιμος. Ένας άνθρωπος που προωθεί συνειδητά την εσωτερική δημιουργικότητα της ανάγνωσης και άρα την αναβάθμιση της επικοινωνίας μας είναι μοναδικός. 
Αλλά είναι και αδύναμος: όταν χρειαστεί να μιλήσει, πως θα το κάνει; η φλυαρία των άλλων θα τον σκεπάσει. Δεν πήρα ούτε ένα μήνυμα υπεράσπισης των εκδόσεων  Άγρα, ενώ καταγγελίες έλαβα δεκάδες. 
Ο Σταύρος έγινε η ατμομηχανή της αναβάθμισης της ποιότητας του Ελληνικού βιβλίου. Όλα άλλαξαν από τότε που δημιούργησε και έθεσε σε κυκλοφορία την δικιά του αισθητική. Σήμερα οι μιμητές του είναι αναρίθμητοι. Παράλληλα φρόντισε επιμελώς να μην ανεβάσει τις τιμές για να είναι το βιβλίο κάτι προσιτό σε όλους. Ανέβασε το επίπεδο των μεταφράσεων πληρώνοντας καλύτερα τους μεταφραστές και επιλέγοντας την ποιότητα.  'Άνοιξε τα μάτια του Ελληνικού αναγνωστικού κοινού στον κόσμο, στην παγκόσμια λογοτεχνία. Συνέβαλλε στο να γίνουν γνωστοί πολλοί  νέοι Έλληνες ποιητές και λογοτέχνες, εκδίδοντάς τους, ασχέτως με τα εμπορικά κριτήρια, δημιουργώντας έναν κύκλο πνευματικών ανθρώπων γύρω από τις εκδόσεις, μια παραδοσιακή σχέση εκδότη- δημιουργού που ουσιαστικά έλλειπε από την Ελλάδα με εξαίρεση τις εκδόσεις Ίκαρος, παλαιότερα. Αναβάθμισε τα βιβλία τέχνης, έβαλε την φωτογραφία στο επίκεντρο, έβγαλε ξεχασμένους συγγραφείς, όπως ο Στρατής Δούκας από την λήθη και την αφάνεια, έβγαλε την ποιοτική αστυνομική λογοτεχνία από τα βίπερ και μας βοήθησε να την απολαύσουμε. Όλα αυτά έφεραν τα πάνω κάτω στο βιβλίο σήμερα, άλλαξαν τον τρόπο που διαβάζουμε, άλλαξαν τον τρόπο που βλέπουμε...
Και τώρα; Μα τι έγινε; Τι συνέβη; Όλα αυτά, πήγαν στον βρόντο; Μποϋκοτάρουμε λοιόν τον στυγνό επιχειρηματία που όλως παραδόξως προσέφερε και στον πολιτισμό μας και μας έκρυβε τόσα χρόνια τις αληθινές προθέσεις του; Το αδίστακτο αφεντικό που κερδίζει σε βάρος των εργαζομένων του; 
Προσωπικά μπορώ να δώσω μία και μόνο ερμηνεία:  Ο Σταύρος καθοδηγείται από ορισμένες αρχές, συγκεκριμένη αισθητική και στόχο. Προφανώς, κατευθύνοντας με αυτόν τον τρόπο έναν εκδοτικό οίκο, θεωρούσε τους εργαζόμενους ως συνεργάτες, φίλους και περίμενε από αυτούς, καλώς ή κακώς, να μοιράζονται τις αρχές του, να μετέχουν στο όραμά του. Όποιος όμως έχει αρχές, πέρα από το χρήμα, πέφτει  δυστυχώς σε αντιφάσεις. Αν ήταν το χρήμα και το κέρδος που τον καθοδηγούσε το όλο ζήτημα θα ήταν πολύ πιο απλό: τόσες και τόσες απολύσεις έχουν γίνει και γίνονται καθημερινά. Δεν κατέληξαν όμως σε καταιγισμό καταγγελιών όσο αυτή, η μία και μοναδική που έγινε από την Άγρα μέσα σε τόσα χρόνια. 
Δυστυχώς όμως μια συνεργασία μπορεί να λειτουργεί κάτω από κάποιες προϋπόθεσης, κάτω από κάποιες άλλες όχι και ο χρόνος είναι μια μεταβλητή που μπορεί να φέρει τα πάνω κάτω. Το αποτέλεσμα είναι κάποιες συνεργασίες να έχουν ημερομηνία λήξης λόγω ασυμφωνίας χαρακτήρων που προκύπτουν στην πορεία. Για να μην πολυλογώ και να με καταλάβετε εύκολα κάπως έτσι διαλύθηκαν και οι Beatles. 
Θα πρέπει λοιπόν, εικάζω βέβαια χωρίς να ξέρω, να δούμε την υπόθεση που προέκυψε περισσότερο με τους όρους ενός διαζυγίου παρά μιας απόλυσης, όπου  ένας επιχειρηματίας απολύει στυγνά έναν εργαζόμενο. Γνωστό πως μερικές φορές τα διαζύγια είναι θορυβώδη ενώ οι απολύσεις συνήθως ούτε που τις παίρνουμε χαμπάρι. 
Θα πρέπει να συνεχίσουμε να απολαμβάνουμε τις εκδόσεις του, καταλαβαίνοντας τις αντιφάσεις που μπορεί να προκύψουν σε κάθε συμβίωση και να αφήσουμε την δικαιοσύνη να λύσει τα υπόλοιπα. Χωρίς τις εκδόσεις Άγρα ο πολιτισμός μας θα είναι φτωχότερος και οι αναγνώστες θα χάσουν τον εμπνευστή τους. Να μην ξεχνάμε όμως, πως ο αναγνώστης είναι αυτός που απολαμβάνει την φωνή των άλλων, αυτός που ακούει. Όταν όμως έρθει η στιγμή να πρέπει να μιλήσει είναι άφωνος, αδύναμος.   

Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2010

Οικονομικές Μονοκαλλιέργειες


Χωρική ανισομέρεια οικονομικών δραστηριοτήτων και  μονοκαλλιέργειες


Από την μελέτη της οικολογίας μαθαίνουμε πως η σταθερότητα ενός οικοσυστήματος εξαρτάται από την ποικιλία των ειδών. Οικοσυστήματα όπως η τούνδρα στις πολικές ζώνες που έχουν λίγα είδη παρουσιάζουν τεράστιες μεταβολές από χρονιά σε χρονιά, εκρήξεις πληθυσμών ή απότομες μειώσεις. Αντίθετα, όσο πλησιάζουμε τα τροπικά και οι ποικιλία είναι μεγαλύτερη, η σταθερότητα αυξάνεται, βλέπουμε λιγότερες αυξομειώσεις.
Κάτω από την ματιά της πολιτικής οικολογίας ( που είναι τόσο η πολιτική της οικολογίας αλλά και η οικολογία της πολιτικής) η οικονομία, δεν είναι πολύ διαφορετική από ένα οικοσύστημα, ανθρωπογενές μεν, που όμως ρυθμίζει την σταθερότητα των κοινωνιών, αν πλουτίζουν, αν φτωχαίνουν, ποιοι πλουτίζουν, ποιοι φτωχαίνουν, ποιοι έχουν τροφή και ποιοι όχι, πότε και γιατί. 
Είναι εύλογο λοιπόν, πως σε όσο περισσότερους παράγοντες στηρίζεται η οικονομία, τόσο πιο σταθερή είναι. Οι διάφορες-- συχνά αστάθμητες-- εξωτερικές και εσωτερικές συνθήκες εύκολα θα επηρεάσουν τους καθοριστικούς παράγοντες ενός είδους οικονομίας εφόσον αυτοί είναι λίγοι και θα την αποσταθεροποιήσουν ή θα την υποβαθμίσουν, έστω κι αν έχει υπάρξει μια περίοδος ακμής, που έμοιασε να διαρκεί αιώνια. Αν η οικονομία είναι πολλαπλή, ποικιλόμορφη, μπορεί μεν να υπάρχουν αστάθειες ξεχωριστά σε κάθε μορφή ή πτυχή της, αλλά είναι πιθανότερο αυτές να μην συντονίζονται χρονικά ώστε να καταρρεύσει εύκολα το σύνολο αφού πάντα κάτι θα παραμένει όρθιο να στηρίζει τα άλλα.  
Χαρακτηριστικό στην Ελλάδα είναι το παράδειγμα την Καστοριάς, που βάσισε όλη της την οικονομική δραστηριότητα σχεδόν εξ ολοκλήρου σε έναν παράγοντα, τη γούνα. Σήμερα, μετά το πέρας της μακρόχρονης χρυσής εποχής λόγω της οικονομικής κρίσης αλλά και του ανταγωνισμού της Κίνας, η γούνα μπορεί να θρέψει μόνον έναν στους 10 από όσους έθρεφε παλαιότερα. Το αρνητικό αποτέλεσμα δεν είναι μόνο στα μεγάλα ποσοστά της ανεργίας αλλά και στο γεγονός πως ο νομός δεν έψαξε να αναπτύξει ταυτόχρονα άλλες μορφές οικονομίας, δεν απέκτησε ούτε τις υποδομές ούτε και την τεχνογνωσία, παραμέλησε παντελώς την παιδεία, που είναι βασικό συστατικό της οικονομικής ανάπτυξης και βρίσκεται σήμερα σε ένα αδιέξοδο σχετικά με την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει να ανορθώσει τα πράγματα και να μειώσει την ανεργία.    
Παρόμοια φαινόμενα έχουν συμβεί σε περιοχές που βάσισαν την οικονομία τους σε μία μόνον καλλιέργεια όπως τα καπνά, το μπαμπάκι και άλλα. Για κάποια χρόνια, μεγάλος αριθμός ανθρώπων συμπεριφέρεται συλλογικά σαν τους χρυσοθήρες: βλέπουν πως κάποιος κερδίζει από μια δραστηριότητα και τον μιμούνται όλοι, πολλαπλασιάζονται οι εξαρτώμενοι από την ίδια αγορά παράγοντας το ίδιο προϊόν και στο τέλος καταλήγει σε μια χωρική μονοκαλλιέργεια. 
Αυτή μπορεί να είναι ο τουρισμός, κάποια βιομηχανία ή βιοτεχνία, συχνά μπορεί να είναι και κλειστό επάγγελμα, όπως ήταν αυτό της γούνας. Ας μην ξεχνάμε πως ολόκληρες πολιτείες των ΗΠΑ που βάσισαν τον πλούτο τους σχεδόν αποκλειστικά στην αυτοκινητοβιομηχανία κόντεψαν να καταρρεύσουν ως το σημείο οι διευθύνοντες σύμβουλοι των εταιρειών να αναγκασθούν να ζητήσουν κρατική σωτηρία για να προλάβουν έστω και μερικώς την πλήρη κατάρρευση, την σχεδόν ολική ανεργία που θα προέκυπτε.  
Αυτό δεν είναι βέβαια ένα σύγχρονο φαινόμενο, στην ιστορία είναι πολλά τα παραδείγματα κοινωνιών που κατέρρευσαν γιατί βασίστηκαν σε ελάχιστους παράγοντες είτε εμπορίου είτε καλλιέργειας. Είτε η υποβάθμιση του περιβάλλοντος έφερε το τέλος της δραστηριότητας είτε άλλαξαν οι συνθήκες της αγοράς και μειώθηκε η ζήτηση το αποτέλεσμα ήταν σκληρό: κατάρρευση.   
Για την οικολογική οπτική γωνία που ταυτίζεται με αυτήν την βιωσιμότητας, παρότι πολλές περιοχές μπορεί να είναι πιο κατάλληλες από άλλες για την ανάπτυξη συγκεκριμένων δραστηριοτήτων και αυτό, ως ένα βαθμό είναι θεμιτό και φυσικό, κάθε οικονομική μονοκαλλιέργεια έχει μια αναπόφευκτη ημερομηνία λήξης. Αποτελεί μια εύκολη παγίδα μέσα στην οποία μια κοινωνία αν πέσει, δύσκολα θα βγει. 
Η ελληνική οικονομία στο σύνολό της βάσισε την ευρωστία της επι μακρόν σε ελάχιστους μεγάλους παράγοντες: τον τουρισμό και την οικοδομή. Οι δύο αυτές μορφές οικονομίας, εκτός από το γεγονός πως στο βάθος ποικιλοτρόπως ανταγωνίζονται η μια την άλλη, κατέληξαν με τον χρόνο να προσφέρουν περισσότερο από την ζήτηση. Η διεθνής κρίση κυρίως είχε ως αποτέλεσμα σήμερα η χώρα μας να καταλήγει σαν ένας μεγάλος νομός Καστοριάς σε αδιέξοδο ως προς το πού πρέπει να στραφεί να ανορθώσει τα πράγματα, να μειώσει την ανεργία. Η αγροτική οικονομία για παράδειγμα έχει πλήρως παραμεληθεί. Το ίδιο και η τεχνολογία ή άλλες μορφές παραγωγής. 
Όσο και αν συζητήσει κι επιχειρηματολογήσει κανείς πως μπορεί να έγιναν συγκεκριμένα λάθη αναπτυξιακά στους δύο αυτούς τομείς και θα μπορούσε να ήταν καλύτερα τα πράγματα, πιστεύουμε πως αν οι δύο μορφές αυτές οικονομικής ανάπτυξης είχαν παραμείνει σε μικρότερη κλίμακα αλλά παράλληλα είχαν αναπτυχθεί και άλλοι παράγοντες, σήμερα, η πραγματική οικονομία της χώρας μας δεν θα ήταν σε τέτοιο κίνδυνο, ούτε και η ανεργία θα ήταν τόσο μεγάλη. Θα μπορούσαν, οι πολλαπλοί παράγοντες να μεγεθύνονται ή να μικραίνουν αναλόγως, αλλά ποτέ να μην κινδυνεύουν με αφανισμό. Εργαζόμενοι θα μπορούσαν να μετακινούνται ή τα έσοδα θα επαρκούσαν για την κοινωνική ασφάλιση και τα επιδόματα των ανέργων που προκύπτουν.

Τεράστια σημασία έχει όχι μόνο οι οικονομικές δραστηριότητες να είναι ποικίλες σε μια περιοχή, νομό, χώρα αλλά και να μην ανταγωνίζονται η μια την άλλη: θα πρέπει να αλληλοσυμπληρώνονται ώστε να μπορούν σε περιόδους κρίσεων να στηρίξουν η μια την άλλη. Παράδειμα η τουριστική ανάπτυξη θα έπρεπε να συνδέεται με την τοπική αγροτική οικονομία και να την ενισχύει αντί να την ανταγωνίζεται με εισαγωγές.    

Παίρνοντας το παράδειγμα του τουρισμού και της οικοδομής είναι εύλογο πως η ανοικοδόμηση εξοχικών, μειώνει τη ζήτηση για ξενοδοχεία, ενώ παράλληλα καταστρέφοντας το τοπίο μειώνει σε πολλές περιπτώσεις την ελκυστικότητα του τουριστικού προϊόντος. Παράλληλα κάπου η ζήτηση τελειώνει.  Ας μην ξεχνάμε πως η φούσκα της πρόσφατης κρίσης  ξεκίνησε από την οικοδομή.
Συμπεραίνουμε λοιπόν, πως η ποικιλότητα της οικονομίας θα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο παράγοντα μέτρησης της βιωσιμότητας εξετάζοντας την κάθε περιοχή σε όποια κλίμακα θέλουμε. Προτιμούμε περισσότερες δραστηριότητες σε μικρότερες κλίμακες παρά υπέρ-μεγεθύνσεις ορισμένων παραγόντων. Ταυτόχρονα, οι παράγοντας ποιότητα (όποια οικονομική δραστηριότητα αφορά) δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να παραμελείται η να περνάει σε δεύτερη μοίρα. 

Τέλος, έχει εξαιρετική σημασία να εξετάζονται λεπτομερώς οι αλληλεπιδράσεις μιας δραστηριότητας πάνω στην άλλη, κάτι που συνήθως αγνοείται ως παράγοντας μέτρησης της βιωσιμότητας.  Αν βλέπουμε τις μορφές της οικονομικής δραστηριότητας ως ξεκομμένες από το σύνολο, είναι πολύ πιθανό να πέσουμε έξω στους υπολογισμούς και η δραστηριότητά μας να έχει ημερομηνία λήξης που δεν αναγράφεται δυστυχώς στη συσκευασία, ώστε να την γνωρίζουμε από πριν. 

Αφροδίτη και focus


Η τέτοιου είδους αντιπαράθεση μεταξύ πολιτών και πολιτικών δύο χωρών είναι επικίνδυνη και πρέπει να σταματήσει αμέσως. Οδηγεί σε φανατισμούς ποδοσφαιρικού τύπου, νέους εθνικισμούς, απομακρύνει από την έννοια της ευρωπαϊκής ενότητας και εδραιώνει νέες προκαταλήψεις εκατέρωθεν, αποπροσανατολίζει από τα πραγματικά προβλήματα. Είναι επιπλέον επικίνδυνη γιατί επηρεάζει πολιτικές αποφάσεις και συμπεριφορές δημιουργώντας ένα κλίμα που μόνο σε όσους έχουν συμφέροντα αρέσει. Θα έλεγα πως ο καλύτερος τρόπος απάντησης είναι το εξώφυλλο του γερμανικού περιοδικού να αγνοηθεί, να μην αποτελέσει αφορμή για σχόλια, αντεπιθέσεις: όποια απάντηση, πέραν της σιωπής, δοθεί σε αυτό θα είναι λανθασμένη. Ο καθένας θα πρέπει να σωπάσει και τείνοντας χείρα αλληλεγγύης προς τον άλλον να κάνει ταυτόχρονα την αυτοκριτική του. Κι ενώ μας αρέσει να κλαίμε την μοίρα μας, να κατηγορούμε τον εαυτό μας, από αυτοκριτική σε βάθος που να οδηγεί σε πράξεις και αλλαγές πάσχουμε.
(πέρα από αυτά πληροφορήθηκα πως το εν λόγω άρθρο ούτε πλήρως δυσφημιστικό είναι και έχει πολλές χιουμοριστικές πλευρές--ας μην ξεχνάμε πως το χιούμορ είναι μία από τις κορυφαίες εκφράσεις του πολιτισμού: εμείς έχουμε τέτοιο;) 

Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2010

Είναι οι Π.Ο.Τ.Α. τουριστική ανάπτυξη;



Οι Π.Ο.Τ.Α  (Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης) επιδοτούνται γιατί απευθύνονται σε μη αναπτυγμένες περιοχές ώστε να λειτουργήσουν ως νέες αγορές συμβάλλοντας στην ευρύτερη ανάπτυξη ολόκληρης της περιοχής. Είναι όμως έτσι; Επισκέφθηκα μαζί με τον φίλο μου Γιώργο Δημητρίου, με την ευκαιρία του ταξιδιού μας στην Καλαμάτα την περίφημη Π.Ο.Τ.Α. Μεσσηνίας στον Ρωμανό.  Εκτός από την επίσκεψή μας, συζητήσαμε με ανθρώπους στα καφενεία προσπαθώντας να σχηματίσουμε μια καλύτερη εικόνα. Αυτά που ακολουθούν είναι μερικά συμπεράσματα, που ίσως βοηθήσουν την εν γένει πολιτική αλλά και την κοινή γνώμη απέναντι σε τέτοια έργα, που προωθούνται και σε άλλες περιοχές της χώρας.

Τοπικότητα  

Η επένδυση δεν προωθεί καθόλου την τοπική οικονομία για τους εξής λόγους:
Δεν εξασφαλίζεται με κανέναν τρόπο ότι οι τουρίστες θα διαχέονται στην περιοχή, αντίθετα, τόσο η αρχιτεκτονική ( το κτήριο θυμίζει κλειστό φρούριο) αλλά και το γεγονός ότι είναι σχετικά μακριά από μεγαλύτερους οικισμούς και περιλαμβάνει εστιατόρια, συνεδριακά κέντρα, πισίνες, μαγαζιά, αθλητικά, πισίνες, γκολφ και εν γένει τα πάντα, το καθιστά πλήρως αυτοτελές και αυτόνομο. Στην ουσία θα λειτουργεί ως μη πλωτό κρουαζιερόπλοιο, με πλήρες φάσμα δραστηριοτήτων για τους πελάτες του και σαν αποτέλεσμα οι τουρίστες δεν έχουν πραγματικά ανάγκη ούτε και κίνητρο να πάνε μέχρι την παραλία. Είναι επίσης προφανές, πως το οικονομικό όφελος της ΠΟΤΑ βρίσκεται στο να ξοδεύουν οι τουρίστες τα χρήματά τους μέσα στην ΠΟΤΑ και όχι έξω από αυτήν. Με την σημερινή οικονομική κρίση, που μάλλον δεν θα ξεπεραστεί γρήγορα, οι πελάτες της ΠΟΤΑ θα έχουν περιορισμούς στα χρήματα που θα ξοδεύουν ( τον προϋπολογισμό του ταξιδιού τους) και συνεπώς θα προτιμούν τις δραστηριότητες μέσα στην ΠΟΤΑ, δεν θα ξοδεύουν εύκολα έξω από αυτήν.   
Ο Κύριος Κωνσταντακόπουλος έχει υποσχεθεί στην τοπική κοινωνία, όπως μας είπαν στο καφενείο, πως οι τουρίστες θα κυκλοφορούν σε όλον τον νομό, αυτό όμως , με τις επιλογές του (αρχιτεκτονικές και οικονομικές, ενοικίαση σε πολυεθνικές) δεν μοιάζει να είναι αλήθεια.  Κατά συνέπεια πολύ πιθανά όχι μόνο τα οφέλη άλλων τουριστικών δραστηριοτήτων στην περιοχή θα είναι ελάχιστα, αλλά μπορεί να τα ανταγωνίζεται κιόλας, αφού η ΠΟΤΑ  έχει την δυνατότητα να προσφέρει φθηνότερες τιμές για τις κλίνες αλλά να βασίσει την κερδοφορία της στις υπόλοιπες συμπληρωματικές δραστηριότητες που ικανοποιούν όλο το φάσμα των αναγκών και επιθυμιών των πελατών τους. Ας μην ξεχνάμε πως οι πελάτες αυτοί δεν έρχονται εκεί ούτε γιατί ενδιαφέρονται για την ιστορία του τόπου, ούτε για την παράδοσή του και την φύση του: έρχονται να βρουν συγκεκριμένα προϊόντα, σε συγκεκριμένο χώρο που έχει παγκοσμιοποιημένα και όχι τοπικά χαρακτηριστικά και συνεπώς δεν είναι καταναλωτές τοπικών προϊόντων, ούτε ψάχνουν νέες εμπειρίες,  μάλλον το αντίθετο, προτιμούν την ασφάλεια ήδη γνωστών προτύπων.   
Από πληροφορίες  που μας έδωσαν οι κάτοικοι, είναι ήδη νοικιασμένο σε Αμερικάνικη εταιρεία. Δεν γνωρίζουμε αν, πέραν την προφορικής υπάρχει διασφάλιση πως θα προσληφθούν ντόπιοι, δεν μοιάζει να υπάρχει πάντως. Ακόμη όμως κι αν γίνουν κάποιες προσλήψεις ντόπιων, αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί αναπτυξιακό όφελος αφού αυτοί θα παραμένουν μισθωτοί πιθανά χαμηλόμισθοι και δεν θα μπορούν να αυξήσουν ή να ποικίλουν τα εισοδήματά τους και με άλλους τρόπους, πχ μικροκαταστήματα, καφενεία κτλ. Οι κάτοικοι έχουν πληροφορηθεί και περιμένουν 3.000 θέσεις εργασίας και σύμφωνα με όσα μας πληροφόρησαν έχουν γίνει ήδη 3.000 αιτήσεις. Αυτός αριθμός είναι πολύ πιθανά υπερβολικός, έχει δηλωθεί μόνο και μόνο και μόνο για να γίνει αποδεκτό το έργο στην τοπική κοινωνία, διχάζοντάς την , μέχρι να την φέρει προ τετελεσμένου. Αν αληθεύει πως οι κλίνες θα είναι επίσης 3.000 θεωρούμε πολύ απίθανο να αντιστοιχεί μία θέση εργασίας ανά κλίνη. Επίσης πολλές από αυτές τις θέσεις αφορούν εργαζόμενους σε καταστήματα πολυεθνικών μέσα στην ΠΟΤΑ και άλλες θέσεις εξειδικευμένες που είναι απίθανο να βρεθούν ανάμεσα στους κατοίκους της περιοχής. 
Δεν υπάρχει ουδεμία εξασφάλιση ότι η τοπική παραγωγή ( ελαιόλαδου,  κηπευτικών, κτηνοτροφικών) θα ωφεληθεί, το αντίθετο μάλιστα θα συμβεί. Η ΠΟΤΑ από την μία θα εισάγει όλα τα προϊόντα της και από την άλλη αν εν τέλει στερήσει χρήσιμο νερό από την περιοχή θα αποβεί καταστροφική για την τοπική αγροτική παραγωγή, που υποφέρει και από πολλές άλλες αιτίες. Ακόμη και στην περίπτωση που αποφάσιζε η ΠΟΤΑ να αγοράζει πχ ντόπια κρέατα, σύμφωνα με δηλώσεις κατοίκων, η τοπική παραγωγή δεν θα αρκούσε να καλύψει τις ανάγκες. Κατά συνέπεια το έργο βρίσκεται έξω από τα οικονομικά μεγέθη της περιοχής και ουδεμία σχέση έχει με την τοπική οικονομία. 

Βιωσιμότητα
Πιστεύουμε πως η μελέτη βιωσιμότητας ( οικονομικής) πρέπει να εγκρίθηκε πριν από την σημερινή διεθνή οικονομική κρίση. Η ΠΟΤΑ είναι ένα είδος τουριστικής μονοκαλλιέργειας, και ως τέτοια βασίζει την κερδοφορία της σε ελάχιστους παράγοντες: σε ένα μόνο "είδος" πελατείας, ένα συγκεκριμένο target group. Ως τέτοια επένδυση είναι ασταθής και ευάλωτη σε κάθε αρνητικό παράγοντα που επηρεάζει τη διεθνή οικονομία, ιδίως που ανάλογα "ξενοδοχεία" υπάρχουν πολλά στην Τουρκία και Αίγυπτο, που μπορούν να προσφέρουν καλύτερες τιμές. Το γεγονός πως ένα πολύ μεγάλο μέρος επιδοτήθηκε, τοποθετεί την οικονομική βιωσιμότητα σε δεύτερη μοίρα, αφού ο επενδυτής απλώς επενδύει λιγότερα και αναλαμβάνει μικρότερο ρίσκο. Υπάρχει άραγε επαρκής αγορά ή η ζήτηση έχει ήδη καλυφθεί; Αν οι λογικές που οδήγησαν σε αυτή την επένδυση ήταν των προηγουμένων δεκαετιών, είναι ασφαλώς ανεπαρκείς στα σημερινά δεδομένα. 
   
Περιβάλλον 

Εκ πρώτης όψεως η ζημιά στο τοπίο είναι μικρή γιατί το συγκρότημα είναι κάπως κρυφό και "μαζεμένο" χωροταξικά. Οι διάσπαρτες βίλες και η εκτός σχεδίου δόμηση στην περιοχή προκαλούν περισσότερη οπτική ρύπανση από την ΠΟΤΑ. 
Όμως, πέρα από τους δύο  ταμιευτήρες που έχουν ήδη γίνει για να μαζεύουν νερά από τα ποτάμια, πληροφορηθήκαμε πως έχουν γίνει και γεωτρήσεις. Αν δεν έχουμε μια πλήρη μελέτη υδρολογική δεν είναι εύκολο να γνωρίζουμε ποιες θα είναι οι συνέπειες. Οι συνέπειες θα ανήκουν σε δύο κατηγορίες: μείωση του διαθέσιμου νερού για καλλιέργειες και μείωση του νερού που καταλήγει στον προστατευόμενο υγρότοπο. Αν ισχύει έστω και κατ ελάχιστο το δεύτερο, το έργο ασφαλώς είναι ασύμβατο με την περιοχή NATURA αφού θα έχει σοβαρές επιπτώσεις και στην ζώνη Α. Αν συμβεί το δεύτερο, θα είναι καταστροφικό για την τοπική κοινωνία. Τα υδρολογικά πρέπει να ερευνηθούν επειγόντως. Ακόμη και αν το σχέδιο είναι καλό, μπορεί στην πράξη να μην λειτουργήσει όπως στη θεωρία. 
Το γεγονός πως οι επενδυτές επικαλούνται πως μειώνουν το αποτύπωμά τους με διάφορους τρόπους,  ( γεωθερμία, φωτοβολταϊκά, ανακύκλωση)  και θέλουν να θεωρηθεί μια "πράσινη" επένδυση, δεν πείθει. Τα μεγέθη είναι τέτοια, πολύ μεγαλύτερα από την τοπική κλίμακα που συνηγορούν στο αντίθετο: είναι πολύ πιθανό πως στην μεγάλη προσπάθεια "πράσινης επικάλυψης" το ίδιο το μέγεθος της δραστηριότητας ή άλλοι αστάθμητοι παράγοντες ( πχ ξηρασία, κλιματική αλλαγή)  θα οδηγήσουν σε αλλοίωση των προθέσεων. Ακόμη και αν όλα έχουν σχεδιαστεί σωστά, η μεγάλη κλίμακα, από μόνη της παράγοντας εξ ορισμού μη οικολογικός και πράσινος, θα φτάσει σε αντίθετα αποτελέσματα.       
  

Ανάπτυξη

Όπως έχει ήδη φανεί,  το έργο αποτελεί "κλειστό κύκλωμα" που θα διαχειρίζεται από πολυεθνικά συμφέροντα ασύμβατα και άσχετα με τα τοπικά μεγέθη. Δεν είναι τουριστικά αναπτυξιακό γιατί δεν διαχέει κέρδη, δεν αναδεικνύει την περιοχή, δεν συνδέεται με άλλες οικονομικές δραστηριότητες της περιοχής, δεν ευνοεί, αντίθετα ανταγωνίζεται άλλες μορφές τουρισμού. Ο επενδυτής Κύριος Κωνσταντακόπουλος έχει ουσιαστικά επεκταθεί προσφέροντας και άλλα αναπτυξιακά έργα σε όλη την περιοχή: δρόμους, βιολογικούς καθαρισμούς, τουριστικές σχολές κτλ. Αν όμως το έργο είναι εκτός τοπικής κλίμακας τόσο οικονομικά όσο και περιβαλλοντικά και ανταγωνίζεται άλλες μορφές οικονομίας, όλες αυτές οι υποδομές θα καταστούν άχρηστες, αν δεν έγιναν μόνο και μόνο ως πολιτική για να γίνει κοινωνικά αποδεκτό το έργο. Αποτελεί παράδειγμα μονόπλευρης, μη ισόρροπης ανάπτυξης που ελάχιστα θα προσφέρει στην οικονομία της χώρας μας, ελάχιστα αν όχι αρνητικά στην τοπική οικονομία και την περιφερειακότητα.  

     
Συμπέρασμα 
        
Θα πρέπει:
1) να υπάρξουν σοβαρές διασφαλίσεις ότι θα γίνουν προσλήψεις ντόπιων με απόλυτη προτεραιότητα
2) να εξασφαλιστεί απολύτως πως θα αγοράζονται κατά προτίμηση τοπικά προϊόντα σε τιμές που ευνοούν τους παραγωγούς και εισαγωγές να γίνουν μόνον εκεί που δεν επαρκεί η τοπική παραγωγή. 
3) να δίνονται κίνητρα στους πελάτες να διαχέονται στην περιοχή
4) Να υπάρξουν πολύ σοβαρές διασφαλίσεις πως δεν θα υποχωρήσει ο υδροφόρος ορίζοντας, δεν θα μειωθεί η ροή των ποταμών, δεν θα μειωθεί το γλυκό νερό που θα καταλήγει στον υγρότοπο

Γενικά: τέτοιες επενδύσεις, εκτός κλίμακας δεν πρέπει να επιδοτούνται πουθενά στην Ελλάδα, εκτός και αν υπάρχουν διασφαλίσεις σύνδεσης με τοπικές παραγωγές και τοπική οικονομία. Γενικώς η επιδοτήσεις δρουν αρνητικά ως προς την οικονομική βιωσιμότητα αφού ανταγωνίζονται τα κίνητρα του επενδυτή να δει και να συνυπολογίσει τα μακροπρόθεσμα οφέλη.        


Επίλογος


Αντιγράφω από τους σκοπούς ( ορισμό ) των ΠΟΤΑ: Σκοπός της δημιουργίας των Π.Ο.Τ.Α.
«Η συμπλήρωση της συνολικής προσφοράς της χώρας με προορισμούς
σχεδιασμένους εξ αρχής, ώστε να συνιστούν πλήρεις και αυτόνομες τοπικές αγορές
προσανατολισμένες από τα πρώτα στάδια του σχεδιασμού τους σε ζήτηση υψηλής
στάθμης και ειδικών μορφών τουρισμού».
Τα έρώτηματα είναι εύλογα. 
Χρειάζεται η πανέμορφη χώρα μας συμπλήρωση των προορισμών της; Δεν έχει ήδη αρκετές ομορφιές & προορισμούς που έχουμε παραμελήσει; Είναι ανάγκη να επενδύσουμε σε νέους, ενώ δεν αξιοποίησαμε τους παλιούς; Δεν θα ήταν καλύτερο να αναδείξουμε τα τοπιά και τις ομορφιές της χώρας αλλά και να συνεφέρουμε αυτές που έχουμε δυστυχώς χαλάσει;  Να διευρύνουμε την τουριστική ανάπτυξη παρά να την στενέψουμε σε "μαντριά" όπου θα τις εκμεταλλεύονται οι πολυεθνικές;  
Μήπως η λέξη "αυτόνομες" σημαίνει εν τέλει απλώς "άσχετες" με τις τοπικές αγορές, γιατί μοιάζουν οι ΠΟΤΑ απλώς να ενισχύουν τα κέρδη πολυεθνικών και επενδυτών χωρίς φυσικά να φροντίζουν ούτε στο ελάχιστο για τη σύνδεση με την τοπικότητα.                    


Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2010

Πράσινη μονοκαλλιέργεια;



Ετοιμάζεται εντός ολίγου η άλωση όλων σχεδόν των Ελληνικών ορεινών με τόνους τσιμέντου, χιλιόμετρα φαρδιών δρόμων να περάσουν νταλίκες, αποψιλώσεις, διάβρωση,  καλώδια και πυλώνες υψηλής τάσης και θανάτους απειλούμενων ειδών πουλιών για να έρθουν οι ανεμογεννήτριες. Έστω κι αν αποκαλείται «πράσινη ανάπτυξη», έργο κοινής ωφελείας , απαραίτητο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, είναι άραγε ένα οικολογικό εγχείρημα ή μια νέα εκβιομηχάνιση των φυσικών μας περιοχών, από την οποία θα ωφεληθούν κυρίως πολυεθνικές;
Η σημερινή παρουσίαση της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταρείας, Κλιματική αλλαγή και βιοποικιλότητα, πολύ εμπεριστατωμένα απέδειξε τους τεράστιους κινδύνους που αυτό εγκυμονεί για την βιοποικιλότητα.  
Πιστεύω πως οικολογία δεν σημαίνει πως μπορείς να ιεραρχήσεις τους στόχους και να κυνηγήσεις τον πρώτο, αυτόν που νομίζεις σημαντικότερο, εν τω προκειμένω την κλιματική αλλαγή,  αγνοώντας και βάζοντας σε δεύτερη μοίρα όλα τα υπόλοιπα. Αντιθέτως, το μάθημα της οικολογίας είναι πως όλα συνδέονται. Τα μικρά, αυτά που συνήθως αγνοούνται, αυτά που δεν μας αρέσει να βλέπουμε και να συνυπολογίζουμε είναι και αυτά που με τον χρόνο αποκτούν και την μεγαλύτερη σημασία, αυτά που προξενούν μακροπρόθεσμα τα μεγαλύτερα προβλήματα. Ο,τι σήμερα παραβλέπουμε είναι και αυτό που αύριο θα μας ταλαιπωρεί.          
Και στο ζήτημα των ανεμογεννητριών, έτσι όπως προωθείται, είναι πολλά τα μικρά που βάζουμε σε δεύτερη μοίρα: την άγρια ζωή, το τοπίο, τη διάβρωση, την αποψίλωση, τα τσιμέντα, τους δρόμους, τα καλώδια παντού.      
Πάνω απ’ όλα, αν πρέπει να πάρουμε κάποιο μάθημα από την οικολογία είναι πως οι μονοκαλλιέργειες, οι μονόπλευρες λύσεις, οι λύσεις που αγνοούν το σύνολο των παραγόντων, εγκυμονούν τεράστιους κινδύνους αστάθειας.
Ακριβώς όπως μάθαμε πως ένα οικοσύστημα είναι τόσο σταθερό όσο μεγαλύτερη είναι και η ποικιλία ειδών που ζουν σ αυτό, με τον ίδιο τρόπο και οι λύσεις μας πρέπει να είναι πολύπλευρες, προσαρμοσμένες και προσαρμόσιμες, αλλά και ποικίλες ώστε η μια να στηρίζει και να υποβοηθά την άλλη. Η μία λύση πρέπει να αντισταθμίζει πιθανές αστοχίες, ελαττώματα της άλλης.
Η σχεδόν μονοκαλλιέργεια των αιολικών που προωθείται δεν μπορεί εξ ορισμού λοιπόν να είναι οικολογική. Μπορεί να την πούμε αναπτυξιακή, αλλά δεν έχει τίποτε το πράσινο.
Ως οικολόγοι οφείλουμε να τα ζητάμε όλα, και μάλιστα ταυτόχρονα. Μισές λύσεις, μονόπλευρες απλώς δεν είναι λύσεις: στο μέλλον θα προκαλέσουν όσα προβλήματα πάνε να λύσουν.
Ως μη πράσινες λοιπόν δεν είναι ούτε «αειφόρες» ούτε και «βιώσιμες»
Το τι χρειάζεται είναι γνωστό: ίση προσοχή στην εξοικονόμηση, σε άλλες μορφές ΑΠΕ, στην έρευνα, στην καινοτομία, λύσεις προσαρμοσμένες στις άλλες ιδιαιτερότητες της Ελλάδας, που δεν βλάπτουν άλλες μορφές της οικονομίας μας. 
Ζητάμε ποικιλία λύσεων και οχι πανάκιες που δεν υπάρχουν εξ ορισμού.       
Στο κάτω- κάτω, ας ξεκινήσουμε από τις αστικές περιοχές και τα κτήρια, την μείωση της υπερκατανάλωσης και τα φωτοβολταϊκά στις στέγες μας. Ας μην ανοίξουμε όλα τα βουνά μας πριν ξέρουμε πόσο ρεύμα πραγματικά χρειαζόμαστε. 

Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2010

Οικολογία και Βία

Μπορεί η Οικολογία να προωθείται με τη βία? Πάραμένει οικολογία αν συμβαίνει κάτι τέτοιο ή μήπως πρόκειται για μεταλλαγμένη οικολογία που εν τέλει μας απειλεί ?


http://www.haniotika-nea.gr/index.php?artid=42569

Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου 2010

Γρήγορες σκέψεις για τα οικονομικά μέτρα



·  Στην ουσία ΔΕΝ θα έπρεπε να έχει βρεθεί η Ελλάδα σε αυτή τη θέση, οι ευθύνες είναι μοιρασμένες στα δύο μεγάλα κόμματα. 
·  Εξαναγκασμένοι τώρα να κάνουμε περικοπές σε περίοδο ύφεσης δεν είναι ό,τι καλύτερο για μας. 
·  Περιορισμός της σπατάλης του δημοσίου, μείωση υπερβολικών αμοιβών και πάταξη της φοροδιαφυγής  και διαφθοράς δεν χρειαζόταν να φτάσουμε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας για να μπει σε προτεραιότητα και με τρόπους (όπως μετάθεση ευθυνών με συλλογή αποδείξεων από τους πολίτες) συζητήσιμους.
·  Πως αν δεν κάνουμε τομές στο καταναλωτικό μοντέλο μας δεν θα πετύχουμε και πολλά.  
·  Θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε κόβοντας μεγάλα διφορούμενα έργα όπως ο Αχελώος, μειώνοντας ακόμη περισσότερο τις στρατιωτικές δαπάνες και φορολογώντας την εκκλησία, εξυγιαίνοντας γενικώς τον τρόπο που γίνονται τα δημόσια έργα και οργανώνοντας την αποτελεσματικότητα περισσότερο παρά την σμίκρυνση του δημοσίου.
·  Δεν θα έπρεπε να είχε αφεθεί σε τέτοια χάλια από μικρόνοες πολιτικές του γρήγορου κέρδους και έλλειψη οράματος η πραγματική οικονομία της χώρας. Τώρα, πού είναι το όραμα;  
·  Τα "ημιπράσινα" μέτρα ( πχ περισσότερος φόρος στα καύσιμα) δεν θα δουλέψουν παρά μόνον ως έξτρα φορολόγηση στις ήδη αδειασμένες τσέπες των πολιτών, δυσφημίζοντας την πράσινη οικονομία χωρίς ανταπόδοση και θα δυσκολέψουν την ορθή εφαρμογή τους στο μέλλον. Η πράσινη οικονομία πρέπει να είναι είτε ολόκληρη γιατί με ημίμετρα είναι καλύτερα να μην γίνεται καθόλου.  
·  Ούτως ή άλλως η ελεύθερη αγορά που μας πιέζει δεν είναι αυτή που μπορεί να δώσει λύσεις στην παγκόσμια κρίση (οικολογική & οικονομική)  
·  Ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα χρειάζεται εκ βάθρων αναθεώρηση γιατί οδηγεί σε αδιέξοδα, με τον μη-βιώσιμο τρόπο που απαιτεί συνεχή ανάπτυξη για να συντηρείται.  Η συνεχής ανάπτυξη έχει όρια-- το πεπερασμένο των φυσικών πόρων-- κάτι που αποφεύγουν να δουν κατάματα οι αγορές. 
·  Πως η Ευρώπη αν και φοράει το ίδιο ρούχο, το Ευρώ, δεν κινείται ως ένα άτομο αλλά ως πολλά που ανταγωνίζονται το ένα το άλλο, με αποτέλεσμα να κοντεύουν να σκίσουν το ρούχο τους και να μείνουν γυμνοί. Η αλληλεγγύη μεταξύ κρατών της Ευρώπης είναι απαραίτητη προκειμένου να επιβιώσει το Ευρώ και να δικαιολογήσει την ύπαρξή του. 
·  Οι δείκτες μέτρησης οικονομικών μεγεθών αγνοούν συστηματικά παράγοντες όπως βιωσιμότητα, κοινωνία, περιβάλλον ποιότητα ζωής,  με αποτέλεσμα να μην δίνουν μια πραγματική εικόνα του πλούτου μια κοινωνίας. 
  Με δυο λόγια χωρίς μια συνολική αλλαγή κατεύθυνσης ( που απαιτεί και περισσότερη συνεργασία και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο), τα αποτελέσματα των όποιων μέτρων θα προκαλέσουν ταραχή και αναταραχή, για πενιχρό και πρόσκαιρο αποτέλεσμα.

Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2010

Αποσπάσεις Δημοσίων Υπαλλήλων από τα Κόμματα


Είναι αναγκαίες; ποιός πληρώνει; γιατί; και τί θα κάνουν τα κόμματα να μειώσουν τα δημόσια έξοδα;

Κάποτε, ένα σχολικό μας αστείο ήταν να αναφερόμαστε σε έναν φανταστικό τίτλο έκθεσης ιδεών «Τι Σχέση έχει η Μαρμελάδα με την Αναδάσωση;» και να γελάμε με την απιθανότητά του συσχετισμού. Σήμερα όμως θα απαντήσω σε ένα αντίστοιχα αναπάντεχο ερώτημα για έκθεση ιδεών: «Τι Σχέση έχει η Παραμονή των Αλλοδαπών στη Χώρα μας με τις Αποσπάσεις Δημοσίων Υπαλλήλων από τα Κόμματα;»
Θα αποδείξω πως σχέση υπάρχει—τουλάχιστον στους εγκεφάλους των βουλευτών του κοινοβουλίου μας. Ψάχνοντας να δω τι ισχύει για τις αποσπάσεις Δημοσίων Υπαλλήλων από βουλευτές και κόμματα δεν βρήκα κανένα νόμο με αυτόν τον τίτλο. Ούτε καν παράγραφο νόμου. Γιατί; Προφανώς υπήρχε κάποιος λόγος ο νόμος αυτός να μην είναι σε κοινή θέα, να μην τον βρίσκουν όλοι, παρά μόνο οι μυημένοι στα κομματικά μυστικά. Που βρίσκεται λοιπόν; Σαν το αφανές εσωτερικό ενός κρεμμυδιού—που πρέπει επίπονα με δάκρυα στα μάτια να κόψεις για να το αποκαλύψεις-- είναι καλά κρυμμένος μέσα στον νόμο 2910/2001 με τον γενικό τίτλο «Είσοδος και παραμονή Αλλοδαπών στην Ελληνική Επικράτεια, κτήση της Ελληνικής Ιθαγένειας με πολιτογράφηση και άλλες διατάξεις».
Προφανώς, στη φαντασία όσων το ψήφισαν στη βουλή, το «άλλες διατάξεις» επαρκεί για περιγράψει και να δικαιολογήσει την παρουσία οποιουδήποτε άρθρου άλλου άσχετου θέματος θέλουμε να μην φαίνεται, να μην συζητηθεί ευρέως και απασχολήσει την κοινή γνώμη. Επιπλέον, ενώ οι περισσότεροι παράγραφοι (άρθρα) έχουν κάποιον τίτλο που ορίζει το θέμα, το άρθρο 74 δεν έχει κανέναν τίτλο ενώ αφορά τελείως άλλο θέμα από το άρθρο 73 και το άρθρο 75. Πρέπει κανείς να αρχίσει την ανάγνωση του συγκεκριμένου για να διαπιστώσει πως το άρθρο 74 του νόμου περί Αλλοδαπών δεν αφορά καθόλου τους αλλοδαπούς αλλά την «εξυπηρέτηση» των κομμάτων, βουλευτών και ευρωβουλευτών με άφθονους δημοσίους υπαλλήλους που αποσπούν από τις υπηρεσίες τους προς ιδίαν χρήση.
Ποιο άραγε να είναι το κίνητρο της απόκρυψης; Μα είναι προφανές. Συναινούμε άραγε, εμείς, οι φορολογούμενοι πολίτες, να πληρώνουμε μέσω των φόρων μας τη δυνατότητα των κομμάτων, εκτός από τα χρήματα της γενναιόδωρης κρατικής επιχορήγησης & τα χρήματα για τα ιδρύματά τους (η Ελλάδα σε όλα αυτά είναι μια από τις πιο γενναιόδωρες χώρες) να στελεχώνουν επιπλέον δωρεάν τους μηχανισμούς τους, επιλέγοντας για απόσπαση τους «δικούς τους» δημόσιους υπαλλήλους από το σύνολο των Δ/Υ; Γιατί τους αποσπασμένους, τα επιδόματά τους, τις υπερωρίες τους, εξακολουθεί να τους πληρώνει η υπηρεσία τους και όχι το κόμμα ή ο βουλευτής που τους απασχολεί.
Με έναν πρόχειρο υπολογισμό, με βάση το Άρθρο74 του νόμου περί Αλλοδαπών, υπολόγισα πως το κόστος για το δημόσιο είναι οπωσδήποτε πάνω από 80.000.000 Ε τον χρόνο. Αυτό δεν συνυπολογίζει βέβαια και άλλα αφανή κόστη από υπερωρίες που απαιτούνται για να καλυφθούν τα κενά που αφήνουν οι αποσπασμένοι εκεί που φεύγουν ή τις αναγκαστικές νέες προσλήψεις που θα γίνουν για αναπλήρωση. Επίσης ποιο είναι το κόστος της ανοργανωσιάς που προκαλείται στο δημόσιο όταν με αυτό το διαρκές σύστημα αποσπάσεων, που είναι δύσκολο να παρακολουθείται, καταλήγουμε με μαθηματική ακρίβεια αλλού με υπεράριθμους και αλλού με ελλείψεις. Καταλήγουμε να έχουμε μερικούς που υπεραπασχολούνται ενώ άλλοι κάνουν αργομισθίες. Ποιο είναι ακόμη το κόστος των παρατυπιών που γίνονται (πληρωμή υπερωριών που δεν είναι σαφές ποιος ελέγχει, αφού τις εγκρίνει κάποιος που δεν τις πληρώνει ο ίδιος).
Δεν θα προτιμούσαμε, εμείς οι φορολογούμενοι αυτό το ποσό να πηγαίνει σε κοινωνικές παροχές, στην παιδία ή την υγεία; Δεν θα προτιμούσαμε ένα πιο οργανωμένο και αποτελεσματικό δημόσιο, που γνωρίζει και ελέγχει τι εργασίες και πού κάνουν οι υπάλληλοί του, ώστε να συντονίζει πιο σωστά τις ανάγκες και τις υπηρεσίες; Δεν θα προτιμούσαμε επιτέλους, τα ίδια τα κόμματα να αντιληφθούν πως τα κρατικά έσοδα- οι φόροι μας-- δεν είναι η κότα με τα χρυσά αυγά; Δεν θα θέλαμε να εγκαταλείψουν άμεσα αυτή τη νοοτροπία που μας έφερε εδώ που μας έφερε, στον κίνδυνο χρεοκοπίας;
Σήμερα μάλιστα, όταν οι πολίτες δεχόμαστε την λιτότητα ως αναγκαία για τη χώρα μας, δεν θα πρέπει σε δίκαιο και αντίστοιχο βαθμό, να την μοιραστούν μαζί μας και τα κόμματα; Τι θα θυσιάσουν αυτά από τα προνόμιά τους; Προς το παρόν δεν φαίνονται διατεθειμένα να χάσουν σχεδόν τίποτε.
Πρέπει εδώ να προσθέσω, πως ο θεσμός των αποσπάσεων δημοσίων υπαλλήλων είναι Ελληνική πατέντα—τουλάχιστον στην Ευρώπη, δεν έχω βρει καμία χώρα που να εφαρμόζει κάτι τέτοιο. Προφανώς, δεν είναι απαραίτητο για την εύρυθμη λειτουργία της Δημοκρατίας, αφού τόσες χώρες καταφέρνουν να έχουν και λειτουργικά κόμματα και δημοκρατία, χωρίς να μοίρασαν τέτοια προνόμια.
Αντίθετα, αν τα κόμματα με διαφανείς κι αξιοκρατικούς όρους υποχρεώνονταν να προσλάβουν νέους που τελειώνουν τα πανεπιστήμιά μας αλλά δεν βρίσκουν δουλειά, έστω και με τετραετείς συμβάσεις, δεν θα βοηθούσε να απαλυνθεί το πρόβλημα της ανεργίας; Δεν θα έδινε αξιόλογες εμπειρίες σε ένα σωρό νέους που θα αύξαναν τις δυνατότητές τους για μια καριέρα;